کد مطلب:35832 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اعتقادات

از ديدگاه قرآن آيا مسئله نبوت «استحقاقي» است يا «تفضلّي»؟

قرآن طرفدار نظريه تفضل است و ميتوان اين مطلب را از امور ياد شده در زير استفاده كرد:
الف: نبوت و گزينش الهي:
قرآن درباره پيامبران واژههايي مانند «اصطفاء» و «اجتباء» بكار ميبرد.
و ناگفته پيدا است «گزينش» آهنگ تفضل دارد نه استحقاق، زيرا بنابر استحقاق، انساني كه واجد ملاكات لازم براي پيامبري است خود به خود براي چنين مقامي متعين ميگردد و نيازي به انتخاب و گزينش نيست آنجا كه پس از نام بردن گروه بسياري از پيامبران چنين ميفرمايد:
«وَاجْتَبَيْناهُمْ وَهَدَيْناهُمْ اِلي صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ» انعام/87
[آنان را برگزيديم و به راه است هدايت كرديم.]
و باز ميفرمايد: «اُولِئكَ الَّذِينَ اَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيينَ مِنْ ذُرّيَّةِ آدَمَ وَمِمَّنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ وَمِنْ ذُرّيَّةِ اِبْراهِيمَ وَاِسْرائِيلَ وَمِمَّنْ هَدَيْنا وَاجْتَبَيْنا...» مريم/58
آنان (گروهي از پيامبران كه اسامي آنان در آيات پيشين آمده است) كساني هستند كه خدا بر آنان نعمت بخشيد، پيامبراني كه از ذريه آدم و ذريه كساني كه با نوح بر كشتي حمل شدند و از فرزندان ابراهيم و اسماعيل و ذريه آنان كه هدايت كرديم و برگزيديم ميباشند.
در برخي از آيات در مورد پيامبران واژه اصطفا بكار رفته است چنان كه ميفرمايد: «اللّهُ يَصْطَفِي مِنَ المَلائِكَةِ رُسُلاً وَمِنَ النّاسِ اِنَّ اللّهَ سَمِيع بَصير» حج/75
[خدا از فرشتگان و از انسانها رسولاني را برميگزيند، خدا شنوا و بيناست.]
ب: هدايت خاص الهي:
با وجود اينكه هدايت الهي، عمومي و گسترده است ولي درباره پيامبران از هدايت ويژهاي ياد كرده ميفرمايد:
«وَاجْتَبَيْناهُمْ وَهَدَيْناهُمْ اِلي صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ» انعام/87 [آنها را برگزيديم و به راه راست رهنمون شديم]
و باز ميفرمايد: «اُولِئكَ الَّذِينَ هَدي اللّهُ فَبِهُداهُم اقْتَدِهْ» انعام/90
[آنان كساني هستند كه خدا آنان را هدايت كرده پس از هدايت آنان پيروي نما]
و از آنجا كه هدايت را به خود نسبت ميدهد طبعاً اين هدايت همان موهبت نبوت است كه در برگيرنده همه مراحل هدايت ميباشد.

---

: آية الله جعفر سبحاني
منشور جاويد ج 10